maandag 10 maart 2014

Verboden blij te zijn

Ik ben 'light' gelovig opgevoed. Mijn ouders waren niet streng.
Ik ging mee naar de kerk (gereformeerd synodaal voor wie dat wat zegt) en heb daar goede herinneringen aan. De kindernevendienst, club, catechisatie (kattebak).
Ik mocht soms de omslag van de liturgie tekenen, heb eens iets voorgelezen. Ik voelde me gezien.

Toen ik rond mijn 12, 13e geen zin meer had om mee te gaan naar de kerk, deden mijn ouders daar niet moeilijk over.

Naar kattebak bleef ik wel gaan, want dat was met mensen van school en we voerden intellectuele discussies (vonden we zelf). En ook daar was ruimte voor alle opvattingen, zo rond mijn 17e was ik een zelfbenoemde atheïst geworden en ik herinner me geen enkele vorm van afkeuring of prekerij. Best bijzonder.

Na een aantal levenservaringen ben ik op een andere manier gelovig geworden. Ik geloof dat er een soort alomvattende energie om ons heen is, waar wij ook van gemaakt zijn en alles wat leeft, en dat je met die energie eenvoudig kunt communiceren (door stil te zijn).

Kort gezegd: vervang het woord God door Liefde.

Maar zo makkelijk gaat dat niet, blijkt. Steeds loop ik tegen een hardnekkige kwaal van mezelf aan: ik doe het nooit goed genoeg.

Altijd is er een stem die zegt: Het (en daar kun je alles voor invullen: werk, leven, koken, opvoeden, liefhebben, en vooral mens zijn) kan altijd beter. Je moet je best doen, het sober houden (hoezo veel geld voor jezelf uitgeven?), je nuttig maken (lezen terwijl je ook kunt werken?), verplicht je talenten uitbouwen, die heb je niet zomaar gekregen (denk aan de gelijkenis van de talenten), en luiwammesen is des duivels oorkussen. Enzovoort.

Herkent u de calvinist? Ik was een paar jaar geleden nog niet zover.

Op een mooie dag in de zomer ontdekte ik toen in een zeer goed gesprek met iemand waar die stem vandaan komt: van God. En wel de God die ik in mijn kinderjaren heb leren kennen.

Ja, die man op die wolk die alles ziet wat je doet en nooit tevreden is.

Dat was quite shocking, want ten eerste dacht ik dat ik volwassen was, en ik meende ook die God intussen vervangen te hebben door eentje van Liefde.

Niet dus. Hij was er nog, en hoe.

Die moet er op de basisschool ingeslopen zijn. Nee, geen strenge school, helemaal niet, maar wel een met bijbelverhalen en liedjes.




Ik was als jonkie zo ontvankelijk als een droge spons. En uiteraard niet in staat om het figuurlijke van het letterlijke te onderscheiden.
Ik herinner me dat de Meester en Juf (in die tijd toch een onaantastbare autoriteit) ons vertelden dat kinderen zondig geboren worden. Blij zijn met jezelf is dan ook hoogmoed.

Ik geloof dat ik dat het ergste vind: ik mag me niet tevreden voelen. Nooit. Voel ik iets van tevredenheid over mezelf? Alarmfase één. Hoogmoed op komst.

Je tevreden voelen over je eigen zondige zelf is een zonde op zich.

En God ziet alles, ook je kleinste gedachten. Alleen maar denken aan het pikken van een dropje is al een zonde. Laat staan van jezelf vinden dat je iets goed hebt gedaan.

Geen beginnen aan dus.

Ik weet niet waarom die bozige stem zich bij mij zo verinnerlijkt heeft en bij anderen uit die tijd volgens mij niet of minder. 

Maar nu ik weet waar de stem vandaan komt, herken ik hem sneller. Hij is nog niet uitgesproken, dat niet. En soms twijfel ik nog wel eens: stel dat die stem toch de ware is?

En in plaats van: wat vindt God dat ik moet doen, vraag ik: wat vindt Liefde dat ik moet doen? 

Ik ben aan het trainen mezelf lief te hebben, gewoon blij te zijn met wie ik ben en hoe ik het doe. Het is even wennen, maar ik doe mijn best.

Heel Erg mijn Best. Zoals het hoort.

23 opmerkingen:

  1. Ik geloof niet. Maar ik geloof wel dat als we beoordeeld worden, we beoordeeld worden op hoe goed we zijn. Voor anderen én voor onszelf. En dan is blij zijn het beste oordeel dat je krijgen kunt.
    Of dat beoordelen nu is door de mensen om ons heen of misschien toch door iemand na dit leven.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je Tijmen. Mooi gezegd en waar.

      Verwijderen
    2. Ik worstel met best wel wat onzekerheid en heb mezelf al een hoop onthouden, bang niet aan mijn eigen verwachtingen te voldoen, maar ben gelukkig in het diepst overtuigd dat ik al bij al alles vanuit een goed hart doe - en daar ben ik misschien wel het blijst mee. Zonder te willen zeggen dat ik alles goed doe, want dat kan nooit.

      Verwijderen
    3. Dat vind ik zo mooi, dat je daarop durft te vertrouwen: je doet het vanuit een goed hart. En dat is precies wat er helaas bij mij soms ontbreekt, omdat me in die beinvloedbare periode is verteld dat mensen geen goed hart hebben en zelfs zondig geboren worden.

      Met terugwerkende kracht vind ik dat onvoorstelbaar grof om tegen kinderen te zeggen.

      Onze dochter gaat dan ook naar een openbare school.

      Verwijderen
  2. Jannie de Zeeuw10 maart 2014 om 23:42

    Hmmm, ik ervaar het juist anders. God=Liefde. Of draai het om: Liefde=God. Dat veroordelende stemmetje komt bij mijzelf vandaan, van de mensen die met mijn opvoeding te maken hebben gehad. Zij hebben mijn wetboek geschreven (waarin staat dat even nietsdoen betekent dat je lui bent). Ik ervaar juist dat ik bij God mag komen zoals ik ben. Hij veroordeelt mij niet. Dat doe ik zelf wel...
    De stem in mijn hoofd, ben ikzelf. Het gloeiende bolletje 'weten' in mijn buik, dát is God voor mij.
    Mijn les: ik ben geen foutje van God. Jij ook niet ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Jannie, bedankt voor je reactie. Volgens mij zeggen we hetzelfde, God is Liefde en andersom. Dat stemmetje in mij kwam van de God die ik me voorstelde als kind, van mijzelf dus. Als ik uitga van God is Liefde, zoals nu, levert dat veel meer moois op. En dat gloeiende bolletje weten: mooi gezegd. Die voel ik ook als ik uitga van Liefde.

      Verwijderen
  3. Je hebt een tijd voor het kruis en een tijd na het kruis. Door genade veranderd dit. Dan hoef je niet meer je best te doen, dit gaat dan vanzelf.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Heel herkenbaar Iris! Vroeger heb ik met een vriendinnetje een paar snoepjes gestolen. "God heeft alles gezien." zei ze. We durfden ze niet op te eten. Zo geloof ik al lang niet meer. Maar dat gevoel zit kennelijk heel diep geworteld. Vooral altijd nuttig zijn en bescheiden.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, dat had ik ook. Ik weet nog dat ik een keer een snoepje in huis jatte, naar boven rende en dacht: als ik nu van de trap val en dood ga, ben ik als een zondaar gestorven.

      Ben je trouwens Tineke van de workshop of mijn genetisch verwante Tineke?

      Verwijderen
  5. Grappig dat je dit zo schrijft. Als ik me niet vergis, dan was mijn eerste tweet van 2014 het bericht dat ik hoopte dat mensen tevreden mogen zijn.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat is een hele mooie wens. Juist om ook tevreden te zijn met jezelf.

      Verwijderen
  6. I cannot believe what I am reading, I was raised in the glory years of Calvinism. When I read that when you stole a candy and would fall down the stairs, you would die a SINNER? Unreal....Believe me I did these things too and I would feel quite guilty, but I still liked the candy. Don't forget we were also taught about how God sent His only son to sacrifice himself for us, to take upon himself the sins of the world. I will not preach, but Jesus suffered and died for us, and even though we still sin we live under God's Grace. Don't squander that gift people, His suffering was just too great. Please do not ignore that Gift it is just too beautiful, God's Holy Spirit lives in us, guides us, ask Him to help you to live in imitation of Christ. Look at Jesus's tender love for people, but also look at his indignation for the money lenders in the Temple courts.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Thanks aunt Grace. Don't forget I was a young kid when I thought these thoughts. I think I was 6 or 7 years. I was a child that was very willing to do my best and do everything as good as I could. And I took the words I heard at school very literal. Now I know better. All the other words were being told as well, but did not impress me as much as the words sinner etc.

      I think the way I reacted says more about me than about the school or the Bible.

      I've had for a long time this 'childish' picture of God. (of a stringent man on a cloud)
      Now I'm older and wiser (at least I'm supposed to be…) now I see more of the whole picture.

      Verwijderen
    2. Forgive me Iris I did not realize you were so young. That proofs my point even more. for your teachers to talk a bout sin at such an early age is unreal. And then even without talking about Grace (because if you are old enough to talk about sin one can talk about Grace as well) It is so dangerous to talk about these things without hurting someone's feelings, it is very difficult and I should have known. My point was actually that when I was in elementary school 1944-1950 Calvinism was still in it's heyday, and yet I never felt any oppression. That is all I wanted to point out. Unfortunately Calvinism has had a bad wrap, it is actually the most beautiful explanation of sin and grace. "For God so loved the world that he gave his Son, etc.....Sorry Iris I said I would not preach and here I do it again. But if something is close to ones heart it is very hard not to talk about it. With love aunt g.

      Verwijderen
    3. Grace… now I realize what a beautiful name you have, aunt Grace :-)

      I don't remember exactly how we were teached. We must have talked about Grace and love also. But the words about sin were the most impressive to me. I don't know why.

      Our school was very cosy, happy, nice. I felt very welcome and very 'seen.'

      Thanks for your words. It felt as if you defend the very young Iris in retrospective.

      Verwijderen
  7. you know what I find so terribly sad, that those who call themselves Christian, are often the ones who hurt people the most, I often can just cry about it.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Dank je.
    Door je blog ben ik weer eens beter gaan luisteren naar mijn stemmetjes:
    http://jacobjanvoerman.nl/de-aard-van-de-kabouter/

    BeantwoordenVerwijderen
  9. aanvulling:
    Ik heb ook een hele liefdevolle stem ontdekt, in die tijd dat ik met mijn innerlijke criticus leerde praten, het is mijn eigen stem, maar ook de stem van God.
    Ik ben remonstrants opgevoed, zo vrijzinning, dat mijn ouders me niks wilde opdringen, en we uiteindelijk de hele kerk vergaten, omdat de enige kerk in ons dorp te streng was.
    In die periode ben ik weer eens gaan zoeken. Boedisme en zo vond ik mooi, maar ik dacht ook: waarom haal ik het van ver?
    Zo heb ik de remonstrantse kerk weer terug gevonden: mijn eigen manier van met god om gaan.
    God is voor mij: gezien worden voor wie ik ten volste ben. Die liefde kunnen voelen. Me gezegend voelen.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Dear Jacob, you said:
    God is voor mij: gezien worden voor wie ik ten volste ben. Die liefde kunnen voelen. Me gezegend voelen. That is how I feel, to feel like that you need the God of the Bible. I truly hope you find God's love

    BeantwoordenVerwijderen